Je partner heeft een burnout of is overspannen en jouw wereld blijkt daardoor ook op z'n kop te staan
In dit deel heb ik nog meer adviezen en tips om zo goed mogelijk door deze moeilijke periode te komen, inclusief wat jij voor jezelf zou kunnen doen. Ik bespreek ook wat die overspannenheid en burnout kan betekenen voor je relatie.
Laten we beginnen met wat je beter niet kan doen, voor het geval je dit niet al zelf ontdekt had...
Wat niet helpt
10 dingen die je beter niet kan doen
Plan zeker in het begin geen vakanties of uitstapjes
Organiseer niets zonder inbreng van je partner en sta niet gek te kijken als deze op het laatste moment nog worden gewijzigd.
Verwacht niet dat je partner je vergezelt naar feestjes - laat hem of haar kiezen (en probeer geen schuldgevoel te creëren.)
Nodig niemand uit zonder eerst te overleggen met je partner en reken erop dat hij/zij nee gaat zeggen, of dat het op het laatste moment afgezegd moet worden.
Vat het niet persoonlijk op als je partner geïrriteerd op je reageert – heb geduld. Maar wees ook niet te hard op jezelf - jij bent ook maar een mens. ;-)
Neem het niet persoonlijk op als je partner je ten onrechte iets verwijt
Wees niet te streng naar jezelf, als je weet dat je iets beter had kunnen aanpakken. Biedt waar nodig je verontschuldiging aan.
Verwacht niet dat je partner zin heeft in seks. Je sexuele relatie zal waarschijnlijk voorlopig op een heel laag pitje of helemaal uit staan
Neem je partner niet alles uit handen - vraag en overleg
Plan geen doe-het-zelf-projecten
Is dit niet allemaal een beetje overdreven?
Het kan zijn inderdaad zijn dat je partner meer aankan dan ik hier schets. Het hangt er vanaf hoe erg de burn-out is en in welke (herstel)fase hij of zij zit. Ik probeer je juist op het ergste voor te bereiden, zodat je zelf kan bepalen of je partner al iets meer aan kan.
Een burn-out is voor ieder mens weer anders. In het ergste geval is het opstaan van de bank al te vermoeiend en voelt iemand zich alleen maar slap, slap, slap. Je partner kan fysiek en emotioneel volledig uitgeput zijn. Het lichaam functioneert niet meer zoals het zou moeten. Alles ligt overhoop, zoals bijvoorbeeld het immuunsysteem, de hormonale balans, de spijsvertering, de ademhaling, enz. Daar horen ook de mentale, emotionele en spirituele aspecten bij.
Het is echter belangrijk dat je partner de verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar herstel.
Jij kan je partner niet beter maken en dat moet je ook niet willen. Jij kan hem/haar wel ondersteunen, maar uiteindelijk moet hij/zij zelf in actie komen om beter te worden.
Wat kan je dan wel doen?
Hoe je kan helpen de belasting tijdens een burn-out te verlichten
Maak, zo mogelijk, samen een complete lijst met dagelijkse huishoudtaken. Bepaal wie tot nu toe wat deed en wie op dit moment de verantwoordelijkheid voor een taak op zich neemt. Deze lijst kan tijdens je partner's herstel regelmatig worden heroverwogen. Let wel: het kan zijn dat je partner totaal niet in staat is hier aan mee te werken.
Als je kinderen hebt, wees dan bereid meer - of zelfs tijdelijke alle - verantwoordelijkheid op je te nemen om voor hen te zorgen. Praat met je kinderen over je partner's ziek zijn. Houd rekening met hun ontwikkelingsstadium en het vermogen om de taal die je gebruikt te begrijpen om uit te leggen wat er aan de hand is. Maak geen geheim van de situatie. Papa of mama is ziek en zullen uiteindelijk weer herstellen, maar daar is ook de hulp van jullie kinderen voor nodig. Help jullie kinderen om zich nuttig te voelen door hun specifieke, op leeftijd aangepaste taken te geven.
Vraag het bedrijf waar je werkt naar de mogelijkheden om bijvoorbeeld wat extra vrij te kunnen krijgen, wanneer dit nodig is. Je kunt het beste van te voren weten hoe je werkgever hierover denkt, dan dat je hier ineens moet dealen wanneer je in een of andere crisis zit.
Wees realistisch en open over wat jij wel en niet kunt doen. Overleg met je partner wie jullie kunnen betrekken - met de kinderen bijvoorbeeld, of met huishoudelijke taken. Wees open en eerlijk wanneer je dit niet alleen kan.
Houdt je aan je beloftes! Je partner moet het gevoel kunnen hebben dat hij of zij op je kan vertrouwen en op je aan kan.
Hoe jijzelf je partner's burn-out kan overleven
Het is duidelijk dat jij ook een moeilijke tijd doormaakt, helemaal als jullie toevallig al relatieproblemen hadden voor de burn-out.
Er zijn dus twee belangrijke strategieën die jou, je partner en jullie relatie kunnen helpen:
Ten eerste, neem verantwoordelijkheid voor je eigen problemen. Herken je eigen kwetsbaarheid en accepteer deze. Vraag zo nodig hulp van vrienden, familie of professionele hulpverleners
Ten tweede, neem ook de tijd voor jezelf
Je partner kan zich heel afstandelijk opstellen en niet in staat zijn of haar gevoelens van liefde en tederheid te tonen. Dit komt zeker ten dele door hun emotionaliteit. Het kan ook een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen, zoals bijvoorbeeld antidepressiva. Ze zijn fysiek en/of emotioneel niet in staat te tonen hoeveel hij/zij van je houdt (als dat tenminste niet al het probleem was voor de burnout).
Het is waarschijnlijk niet mogelijk of verstandig om het over je relatie te praten. Vragen kunnen te veel op een verhoor lijken. Ze vereisen ook denkvermogen, iets waar hij of zij tijdelijk niet volledig bij kan.
Koester de kleine en vluchtige momenten van positiviteit, tederheid en/of verbondenheid met je partner. Alleen al een lieve blik, woord of een vluchtige aanraking kan je helpen te voelen dat je er echt nog toe doet. Neem het in ieder geval van mij aan - jij doet er echt toe!
Daarom zijn hier nog een aantal manieren waarop je jezelf kunt helpen om je partner's burn-out of overspannenheid beter aan te kunnen...
3 manieren waarop je jezelf kan helpen
Overweeg professionele hulp te zoeken voor jezelf . Ik raad het echt aan om met iemand over je eigen zorgen en problemen te praten, vooral als je al relatieproblemen had voor je partner's burn-out. Zelfs een paar gesprekken met een psycholoog of andere behandelaar kunnen het verschil maken.
Neem goede vrienden in vertrouwen. Durf te vragen om hulp en wees duidelijk over wat je nodig hebt. Dat zou bijvoorbeeld een goed gesprek kunnen zijn, praktische hulp of een avondje uit.
Zorg ervoor dat je wat tijd neemt voor jezelf wanneer je maar kunt - ook al is dat zo niet makkelijk. Het is heel belangrijk dat jij ook jezelf weer kan opladen. Of het nu een wandeling van een kwartiertje is, luisteren naar je favoriete music of gewoon een paar keer diep ademhalen. Zorg dat je tijd maakt voor die dingen die je helpen weer in balans te komen.
Wanneer kunt je verwachten dat alles weer 'normaal' is?
Ik weet dat het moeilijk is hier allemaal mee om te gaan, maar geloof me - er komt echt een einde aan. Het kan helaas wel wat langer duren dan je gehoopt of verwacht had.
Herstel van een burn-out kan van maanden tot een jaar duren - of misschien zelfs langer. Het is onmogelijk om deze hersteltijd te voorspellen. Er zijn zoveel dingen die spelen, waaronder ...
eventuele reeds bestaande geestelijke of lichamelijke gezondheidsproblemen
de eventuele kwetsbaarheid die iemand heeft opgelopen als gevolg wat wat ze als kind hebben meegemaakt.
De beschikbaarheid en kwaliteit van ondersteuning (onder andere jouw steun, familie en vrienden en die op je partner's werk)
De effecten en bijwerkingen van eventuele medicatie
hoe lang de opbouw van de uiteindelijke burnout heeft geduurd en de oorzaak ervan
Hoe jij als partner er mee omgaat
Wat deze crisis kan betekenen voor je relatie
Je partner's burn-out hoeft echt niet het einde van je relatie te betekenen, ook al kan dat zo nu en dan wel zo voelen.
Er zal zeker heel wat tijd en energie in het herstel gaan zitten. En uiteindelijk zullen jullie weer in staat zijn jullie problemen samen aan te pakken.
Wanneer je deze tijd uiteindelijk samen hebt overwonnen, kun je ervan opaan dat je ervaren hebt dat je heel veel meer aan kan dan je ooit gedacht had.
Het kan wel zijn dat jullie door deze crisis allebei anders zullen gaan reageren, denken en voelen. Accepteer en omarm elkaars krachten en kwetsbaarheden - daardoor kan je relatie nog sterker worden.
Toch het einde van je relatie?
Als de burn-out plaatsvond als onderdeel van een relatiecrisis, zou het mogelijk kunnen zijn dat dit wel het einde van je relatie of huwelijk betekent.
Veel hangt af van wat er vooraf allemaal speelde. Ik raad je daarom in dit geval echt aan contact op te nemen met psycholoog of een andere erkende hulpverlener. Een relatie is te kostbaar om zomaar te laten gaan. Herinner jezelf eraan dat dit alles je samen ook sterker kan maken. Een burn-out biedt je nu ook een kans de problemen serieus aan te pakken in plaats van te hopen dat ze vanzelf overgaan.
Tenslotte
Nu je weet dat het best een poos kan duren voordat je partner weer helemaal beter is, kun je je voorbereiden op de uitdagingen en tegenslagen. Hij of zij zal op de ene dag (uur, week, maand) wat vooruit te lijken gaan om vervolgens de volgende dat een terugval te bemerken.
Vier elke positieve stap voorwaarts, hoe klein of zeldzaam ook. Je zult zien dat in de loop van tijd de stappen voorwaarts groter worden en vaker voorkomen.
Wanneer je partner weer gezond is, maak dan ook bewust tijd om samen de kracht van je relatie te vieren. Wees samen dankbaar voor wat jullie beiden hebben en wat jullie hebben bereikt - elk onafhankelijk, maar zeker ook als koppel. En weet dat, nu je deze periode samen hebt overleefd, je beter in staat bent om ieder probleem dat het leven kan brengen, aan te pakken.
